Endüstride çok kullanılan tehlike ve işletilebilirlik olarak da tanımlanan HAZOP risk değerlendirme yöntemi, proses endüstrisinde emniyet, depolama, elektrik ve elektronik devrelerde önemli riskleri ortaya çıkarabilen bir metodolojidir.
IEC 60882:2016 standardına göre, olağan bir proseste oluşabilecek zararlı sapmaların olası zararlarını önlemek amacıyla ekip halinde yapılabilen bir çalışmadır. Kaza tehlikesinin tespit edilmesini, bu tehlikenin getireceği risklerin değerlendirilmesini sağlayan en etkili metotlardan birisidir.
Ayrıca “Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkındaki Yönetmelik” ile bünyelerinde tehlikeli kimyasallar bulunduran işletmelerin olası bir kazada insana ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi kapsamında bazı yükümlülükler getirmiştir. Büyük endüstriyel kazaya neden olabilecek işyerlerinde olası bir kazanın etkileri dikkate alındığında, yapılacak risk değerlendirmesinin önemi de ortaya çıkmaktadır.
Nitel bir risk değerlendirme metodu olan HAZOP, yarı-kantitatif bir metoda da dönüştürülebilmektedir. Multi-disipliner bir ekip ile, önce saha turu sonra masa başında yapılmalıdır. Belirli anahtar ve kılavuz kelimeler ile yapılan bir beyin fırtınası çalışmasıdır. Bu metot;
Proses dizayn aşamasında,
İşletme aşamasında kullanılabilir.
Reaksiyon kinetiğine ait endotermik ve ekzotermik reaksiyonlar açısından akışkanlar mekaniği kurallarına tabi olan sıvı fazdaki kimyasallar ve kimyasal proses içeren sistemler için HAZOP metodolojisi tercih edilmelidir. HAZOP Ekibinde; proses/üretim mühendisi, otomasyon mühendisi, iş güvenliği uzmanları olmalıdır. Çalışmanın Amacı;
Tasarımdan kaynaklanan tüm sapmaların sebebini belirlemek,
Bu sapmalardan kaynaklanan tüm önemli tehlike ve işletilebilirlik problemlerini saptamak,
Tehlike ve işletilebilirlik problemlerini kontrol etmek için aksiyon almak,
Alınan önlem kararlarının uygulandığını ve kayıt altına almak.
Çalışmanın başarılı olması için gerekli materyaller;
Akış diyagramları
P&ID’ler
Malzeme bilgi formları (SDS’ler)
Prosedür ve talimatlar
Yerleşim Planları (Lay-out’lar)
Acil kapatma prosedürleri
Elektrik şemaları
Firmamız bu metodolojiye ait eğitimleri sizlerin hizmetine sunmakta, hazırlamış olduğumuz güvenlik raporlarından elde etmiş olduğumuz deneyimleri sizlerle paylaşmak için sabırsızlanmaktadır. Bahse konu eğitimlere ait eğitim planı aşağıda yer almaktadır.
EĞİTİM PROGRAMI
HAZOP Nedir?
Risk Değerlendirmeleri
Hazop Tekniğine Giriş
Tanımlar
Sapma Parametreleri
Planlama ve Hazırlık
HAZOP Uygulama Alanları
P&ID (Borulama ve Enstrüman Diyagramları)
Enstrüman Tipleri
Ekipman Sembolleri
Düğüm (Node) Seçimi,
Nedenlerin Tespit Edilmesi
Sonuçların Tespit Edilmesi
Koruyucuların Tespit Edilmesi
Öneriler
HAZOP Uygulaması - Saha Çalışması
HAZOP Tablosunun Doldurulması
Örnek Uygulama
HAZOP - LOPA Bağlantısı (LOPA : Koruma Katmanları Analizi)