Dahili Acil Durum Planı Hazırlama

1.Organizasyon yapısı:

1.1 Plan kapsamında yer alan kişi ve kuruluşların görev ve sorumlulukları,
1.2 Acil Durum Müdahale hizmet grupları, rolleri ve sorumlulukları, (Acil bir durumda mevcut kaynakların en iyi şekilde kullanılması ve meydana gelebilecek karmaşanın önlenmesi için dâhili acil durum müdahale hizmet gruplarında yer alan personelin adları, iletişim bilgileri ve iş tanımları) Ek 1’deki tablodaki gibi hazırlanır. Değişiklikler söz konusu olduğunda bilgiler güncellenir.
1.2.1 İlgili kişi ve kuruluşların ne zaman, nerede ve nasıl müdahale edeceği Ek 2’de yer alan 0. Dakika planlama tablosu kullanılarak hazırlanır, ilgili kişilerin değişmesi durumunda tablo güncellenir.
1.2.2 Acil Durum Yönetim Merkezinin konumu ve merkez ile ilgili bilgi,
1.3 Görev talimatları ve prosedürler, (Plan kapsamında yer alan kişiler için hazırlanan prosedürler birbiriyle çelişmeyecek şekilde basit, açık ve öz anlatılır ve kuruluşun büyüklüğü ile uyumlu hazırlanır.)
1.4 Çalışma şartları ve personelin hazır bulunması,(Bu bölümde, tesisin çalışma şartlarının tanımı ile hazır bulunan personel sayısına ilişkin bilgi verilir. Örneğin; …..tesiste bitişik bir kumanda odası ile bir ofis binası bulunmaktadır. Yollar asfaltlanmıştır ve acil durum müdahale araçları tarafından kullanılabilir. Kaçış yolları ekipman ve taşıt gibi engellerden arındırılmıştır ve özel tabelalarla işaretlenmiştir. Normal çalışma saatlerinde (Pazartesi-Cuma 08:00-16:45) kumanda odasında en az bir kişi olmak üzere tesiste en az xx kişi mevcuttur. Normal çalışma saatleri dışında (Pazartesi-Cuma 16:45-08:00 ve Cumartesi ve Pazar) tesis her zaman kumanda odasında bir denetleyici memur tarafından izlenmektedir. Acil durum halinde hızlı bir şekilde kontrol, tespit ve şirkette bulunan insanların kurtarılmasını sağlamak için tesise giriş çalışma talimatlarına göre yakından izlenir ve kaydedilir. Genel olarak, şirkette engelli çalışan, yani bireysel olarak kurtarılamayan çalışan bulunmamaktadır. Ekte yer alan plan, tesisin tahliye edilmesi durumunda kullanılacak kaçış yolları ile toplanma noktalarını göstermektedir….. )

2. Koordinasyon ve iletişim:

2.1 Hizmet grupları arasındaki koordinasyon ve iletişimin nasıl sağlanacağı,
2.2 Acil servis hizmetleri ile ne zaman ve nasıl temasa geçileceği,
2.3 Görevi kimlerin üstleneceği ve nelerden sorumlu olacakları,
2.4. Büyük kazanın meydana gelişinden müdahale sonuna kadar bilginin nasıl ve nereden alınacağı,
2.5. Hizmet gruplarında bulunan personelin, kolayca nasıl tanınacağı ve birbirlerini nasıl tanıyacakları,
2.6 Hizmet gruplarında bulunan personelin buluşma noktaları ve bu kişilerin nasıl haberleşecekleri, vb.
2.7 Baş kontrolörün işletmede bulunmadığı durumlar için uygun düzenlemelerin ne şekilde planlandığı,
2.8 Kuruluş dışı acil servis hizmet birimlerinin ne zaman ve hangi durumlarda çağrılacağına dair düzenlemelerin detayları,
2.9 Kuruluş dışı acil servis hizmet birimlerinin müdahale öncesi ve müdahale sırasında ihtiyacı olan bilginin türü, biçimi, bilginin kimin tarafından ve kime verileceğine dair detaylar,
planda belirtilir.
2.10 İletişim kurulacak olan dış noktalar,
a. Acil servis hizmet birim merkezleri,
b. Hastaneler,
c. Şirket ana merkezleri,
d. Yetkili kurum ve kuruluşlar,
e. Basın

3.Kaynaklar ve Ekipmanlar:

3.1 İhtiyaç duyulan kaynaklar, bu kaynakların yeterliliği ve ulaşılabilirliği hakkında bilgi,
3.1.1 Acil müdahalelerde kullanılacak özel ekipmanı da içeren tüm kaynak, ekipman, personel, bilgisayar donanımı ve yazılımının vb. tanımlanması ve bunların yeterliliği, yeterli olmadığı durumlarda yerine ne yapılması gerektiğinin tanımlanması,
3.1.2 Yangınla mücadele ekipmanı, hasar kontrol ve tamir aletlerinin uygunluk ve fonksiyonları ile ilgili detaylar,
3.2 Farklı kaza türleri için hazırlanan dahili acil durum planını, acil servis hizmet birimleri ile birlikte yürütecek faaliyetler için gerekli personel ve ekipmanın sürekli hazır bulundurulması için yeterli kaynaklar hakkında bilgi, (Örneğin; Söndürme-soğutma amacıyla kullanılacak yeterli miktarda su bulunmakta mıdır? Eğer bu su, hortum aracılığıyla kullanılacaksa bu iş için eğitilmiş kişiler bulunmakta mıdır?)
3.3 Acil durum yönetim merkezinde kaza yönetimine yardımcı olacak teçhizat (kamera sistemleri, kayıt cihazları vb.)
3.4 Tıbbi merkez/ilk yardım merkezleri;
3.5 Acil durum barınakları, sığınak binaları, toplanma merkezleri ve önceden tanımlanmış ileri kontrol noktaları ile hafifletme eylemlerinin yürütülebilmesi açısından gerekli tüm kirlilik kontrolü cihazları ve malzemeleri, kişisel koruyucu ekipmanlar dahil olmak üzere, ekipmanların kaza alanına taşınmasında kullanılan araçların niteliği ve yeri olan her türlü yardımcı ekipman; bu kapsamda aşağıdaki unsurlar belirtilir;
a) Tesis içine yerleştirilmiş kaynaklar;
b) Acil durum hizmetleri tarafından sağlanan kaynaklar;
c) Karşılıklı yardım anlaşması yapılmış olabilen komşu kuruluşlara yerleştirilmiş kaynaklar;
ç) işletmeci tarafından başka yerlerden getirilebilecek kaynaklar;
d) Tesis içi eylemlerin, saha dışındaki acil durum hizmetleri ile nasıl koordine edileceği ve bu hizmetleri nasıl tamamlayacağına ilişkin açıklamalar.

4. Kişisel Koruyucu Ekipmanların Hazırda Bulunması

4.1 Acil durum müdahale ekibinin gerçekleştireceği hafifletme eylemleri için uygun ve yeterli sayıda kişisel koruyucu ekipmanın hazırda bulunduğunu gösteren bilgi,
4.2 Büyük kaza durumunda ihtiyaç duyabilecek diğer kişilerin de kullanması açısından yeterli sayıda kişisel koruyucu ekipmanın hazırda bulunduğu gösteren bilgi, (İlgili kişisel koruyucu ekipmanlar arasında diğerlerine ek olarak toksik gazların açığa çıktığı durumlarda saha personelinin kullanacağı acil durum kaçış maskeleri dahil her tür maskeler, hava setleri, ısı, su ve spesifik kimyasal tehlikelere karşı kullanılan koruyucu kıyafetler bulunur.)

5. Kullanılacak Ekipmanların, Kullanım Alanlarına Uygunluğu

5.1 Dahili Acil Durum Planı, ekipmanların hedeflenen kullanım alanlarına uygunluğunu sağlamak için gerekli olan tedbirlerin alındığını gösterir. Bunun için aşağıdaki hususlarla ilgili açıklamalara planda yer verilir:
a) Uygun şekilde belirlenmiş yeterli sayıda ekipmanın gerekli olan zaman dilimi içinde hazır hale getirilebileceği ve ilgili hafifletme eylemlerinin yeterli süre boyunca devam ettirilebileceği;
b) İlgili düzenlemelerin, standartların, uygulama ilkelerinin takip edileceği;
c) Ekipmanların gerekli durumlarda don veya suya karşı korunması dahil ekipmanların ortam koşullarında çalıştırılabileceği;
ç) Ekipmanların, büyük kaza durumunda ortaya çıkması beklenen yerel çevresel koşullar altında çalıştırılabileceği;
d) Acil durum ekipmanlarının uygun yerlerde uygun şekilde saklandığı, ihtiyaç duyulan her zaman erişilebilir oldukları ve yangın/patlama gibi büyük kazalardan kaynaklanacak etkilerden korunduğu;
e) Elektrik ve iletişim hatları ve su tesisatı gibi önemli bağlantıların ve diğer hizmetlerin kaybedilme olasılığının dikkate alındığı ve gerekli durumlarda bunların yedeklerinin oluşturulduğu;
f) Hazırda bulunan acil durum ekipmanlarının, acil durum hizmetleri ile ve karşılıklı yardım anlaşması yapılmış kuruluşlarca sağlanan ekipmanlar ile uyumlu olduğu veya gerekli adaptörler yardımıyla uyumlu hale getirileceği;
g) Acil durumda kullanılan elektrikli ekipmanların öngörülebilir çevresel koşullara karşı uygun şekilde korunduğu ve bu sayede bu ekipmanların başka tehlikeler yol açmayacağı.

6. Eğitim

6.1 Eğitim planı, gerçekleştirilen eğitim başlıkları ve eğitim sıklığı,
6.1.1 Dahili ve harici acil durum planlarının uygulamasını gerektiren büyük kaza senaryoları hakkında bilgiler,
6.1.2 Çevre üzerinde tehdit oluşmasına neden olan büyük kazaların nitelikleri ve bu kazalarda takip edilmesi gereken adımlar,
6.1.3 Alarm sistemleri hakkında bilgi ve her bir alarmda yapılması gerekenler hakkında bilgiler;
6.1.4 Büyük kazaların gelişmesine neden olabilecek kuruluş içi olayların raporlanması ve bunlara yanıt verilmesine ilişkin prosedürler;
6.1.5 Büyük kaza durumunda yangınla mücadele ekipmanları, özel kimyasallar gibi faydalanılması gereken kaynakların nasıl kullanılacağı;
6.1.6 Maskeler, özel solunum havası, kıyafetler gibi koruyucu ekipmanların nasıl kullanılacağı ve bunların kullanımına ilişkin sınırlamalar;
6.1.7 Tahliye ve toplanma prosedürleri;
6.1.8 Baş kontrolör veya kaza kontrolörü gibi dahili acil durum planlarının yorumlanmasında anahtar görevlere sahip çalışanlarca gerekli kılınan eylemler;
6.1.9 Diğer

7. Tatbikatlar:

7.1 Tatbikat planı ve plan kapsamında tatbikatın nasıl yapılacağı,
7.2 Tatbikat sonucunda çıkarılan dersler göz önünde bulundurularak dahili acil durum planında yapılacak değişiklikler

8. Büyük Kazaların İnsan Sağlığını Etkileyen Yönleri

8.1.Tehlikeli maddelerle ilgili büyük kazalar için acil durum planları hazırlanırken, tatbikatı yapılırken ve gözden geçirilip güncellenirken işletmeciler ve yerel idareler tarafından halk sağlığı açısından kazadan kaynaklanabilecek aşağıdaki özel durumlar dikkate alınarak plana yansıtılır:
8.1.1 Kaza sırasında kuruluşta bulunan tehlikeli kimyasallar, yangın, su, hava gibi unsurlarla kimyasal veya fiziksel değişikliklere uğrayabileceğinden, bunların birbirleri ve insan metabolizması ile reaksiyona girme durumları,
8.1.2 Müdahale ya da tatbikat esnasında Tehlikeli kimyasalların sağlık üzerine olan etkileri, maruziyet süresi ve maruziyet yolu(deri, solunum vs.),
8.1.3 Kimyasallardan etkilenmiş kazazedelerle temas sonucu risk altında bulunan kuruluşta çalışanlar, acil servis hizmet birimleri ve sağlık çalışanları için koruma amaçlı ekipmanlar,
8.1.4 Su ve/veya besin zinciri yollarıyla kontaminasyondan etkilenebilecek farklı canlı türleri ve bunlara müdahale yöntemi,
8.1.5 Bütün acil servis hizmet birimleri, acil durum ilk müdahale ekibi ve diğer ilgili personelin sonradan ortaya çıkabilecek belirtiler ve semptomlarla ilgili bilgilendirilmesini içeren bilgiler, (Hızla yapılan dekontaminasyon çalışmasına rağmen, Belirli kimyasal maddeler ilk maruziyeti takiben sonradan zararlı etkiler gösterebilir. )
8.1.6 Kazazedelerin dekontaminasyonunun nerede, ne zaman yapılacağı ve bu olayla ilgili personelin ne zaman, nerede görev alacağı ve ihtiyaç duyulan kişisel koruyucu donanım konularında bilgi;
8.1.7 Büyük endüstriyel kaza sonrasında oluşabilecek etkinin anlaşılabilmesi amacı ile gerçekleştirilecek biyolojik ve çevresel numune alma işleminin, kim tarafından ve nasıl yapılacağı hakkında bilgi,
8.1.8 Büyük endüstriyel kaza sonucu ortaya çıkan kimyasallara halkın maruz kalmasını ve etkilenmesini önleyecek veya bu etkileri sınırlandıracak önlemler hakkında bilgi.

9. Büyük Kazaların Çevre Üzerine Etkileri ve Çevrenin Korunması

9.1 Kazaların tahmin edilen çevresel etkileri, (Bir kazanın çevre üzerindeki etkisi doğrudan veya dolaylı, ani veya gecikmeli, geçici veya kalıcı olabilir. Bu nedenle, bir kazanın dolaylı etkileri de göz önüne alınır.)
9.2 Çevreyi korumak için hangi önlemlerin uygulandığı,
9.2.1 Kontamine olmuş yangın söndürme suyunun doğal sular ve yeraltı suları üzerindeki olası çevresel etkilerin ve tehlikeli maddelerin toprağa veya suya karışması nedeniyle insan ve çevrenin maruz kalacağı etkileri en aza indirgemede kullanılacak tedbirler,
9.2.2Kaynaktaki kaçak-sızıntıları durdurmak veya azaltmada kullanılan tedbirler ve kaçak-sızıntıyı sınırlandırmak, toplamak ve/veya işlemek için alınan tedbirler,
9.2.3 Kaçak-sızıntıların sınırlandırma işlemi ve izolasyona ilişkin ikincil kontrol sistemleri ,
9.2.4 Gerekli durumda kullanılması gereken kaynaklara ait açıklama;
a) Bahsi geçen toprak işleme ekipmanları,
b) Kum torbaları, drenaj yalıtımları, boru tıkaçları,
c) Toprağa gerçekleşen sızıntılar ve drenaj sistemleri için emici malzemeler,
ç) Suyun temizlenmesi için yüzdürme ekipmanları
9.2.5 Etrafa saçılan malzemenin geri kazanılması ve/veya işlenmesi için gerekli olan kaynaklara ait açıklama;
a) Mobil pompalar,
b) Sızıntıların nötralize edilmesi veya emilmesinde kullanılan özel kimyasallar ve diğer malzemeler.
9.2.6 Harici acil durum müdahalesine yardımcı olacak ve işletmeci tarafından sağlanacak kaynak ve ekipmanlar
9.3 Çevre ile ilgili diğer yetkililer ve halkla irtibat kurulması,
9.4 Çevre temizliği ve iyileştirme çalışmaları,
9.5 Yangının söndürülmesi sırasında su kaynaklarından fazla su çekilmesinin önlenmesine ve su kaynağının kirli su ile kirlenmesinin önlenmesine yardım etmek için itfaiyeye bilgi verilmesi açısından hassas su kaynaklarının yeri,

10. Alıcı ortamın korunması

10.1 Tehlikeli maddelerin toprak veya suya karışmasını engelleyen tedbirlerin ortadan kalkmasından doğan etkileri azaltmak için yapılacak iş ve işlemler hakkında detaylı bilgi

11.Toksik Yayılımın Kontrolü

11.1 Havadaki toksik ve/veya yanabilir maddelerin çevreye yayılmasını engellemek ve olası sonuçları en aza indirgemek için kullanılacak yeterli miktarda uygun kaynaklar,
11.2 Toksik yayılımın olası sonuçlarını en aza indirgeme amacıyla yapılacak, boru hatları veya tanklardaki kaçaklar üzerine yama yapılması, bunların tıkanması, vanaların kapatılması, tesisin ilgili kısımlarının izole edilmesi gibi iş ve işlemleri içeren prosedürler.

12. İzleme ve Örnekleme Kaynak ve Tedbirleri

12.1 Kuruluş içindeki oksijen düzeyinin, yanabilen gazların ve havadaki toksik maddelerin nasıl izlendiği, bunun için kullanılan kaynak ve tedbirler, hava, su ve topraktan numune alınması ve analiz sonuçlarına ilişkin açıklama,